«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Կյանքով լեցուն ու աշխույժ երեխա էր Հարությունը, անսահման հետաքրքրասեր: Արդարամիտ էր ու ազնիվ, ճիշտ խոսող: Երբեմն ասում էի՝ տղա՛ ջան, չի կարելի, ասում էր՝ չէ, մա՛մ, ավելի լավ է անձամբ ինձանից լսեն ճշմարտությունը, քան ես ուրիշի մոտ իրենց մասին խոսեմ: Անարդարություն չէր սիրում, միշտ նրանց կողքին էր, ովքեր ունեին իր կարիքը: Փոքրերի հետ փոքր էր, մեծերի հետ՝ մեծ: Սիրում էր տարիքով ավելի մեծերի հետ շփվել, բայց կարող էր փոքրերի հետ բակում ֆուտբոլ խաղալ: Ամեն ոլորտից ուզում էր գաղափար ունենալ: Տարբեր խմբակների է հաճախել՝ շախմատի ու տարբեր այլ մարզաձևերի՝ բռնցքամարտ, ձյուդո: Արժանացել է բազմաթիվ պատվոգրերի ու մեդալների: Շախմատի առաջին կարգ ուներ: Թումո է հաճախել, ժողովրդական երգեցողության դասերի:
Տատիկը նկատեց, որ ձայնային տվյալներ ունի, երկրորդ դասարանում էր, սկսեց հաճախել «Իմպրոռիթմ» վարժարան: Յոթ տարի սովորեց, դիպլոմ ստացավ: Իրեն հարցրեցի՝ Կոնսերվատորիա կընդունվի՞, ասաց՝ մա՛մ, դա իմ երկրորդ մասնագիտությունը կլինի: Իրավաբանականն ավարտեմ, հետո կընդունվեմ Կոնսերվատորիա: Կասկածում եմ, որ այդքանով կսահմանափակվեր, հետո մի նոր բան կսկսեր ուսումնասիրել: Ամեն ինչ ուզում էր հասցնել և հասցրեց շատ բան անել: Կարծես շտապում էր: Ուզում էր ամեն տեղ իրեն փորձել: Ընդ որում՝ մի հետաքրքրությունը չէր թողնում, մյուսին անցնում, ամեն տեղ զուգահեռ էր հաճախում, և բոլորը` սիրով ու իր ցանկությամբ: Եթե չցանկանար, երբեք չէինք ստիպի այս կամ այն սպորտաձևին հաճախել: Այնքան շատ նպատակներ ուներ, որոնք իրականություն չդարձան»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Հարությունի մայրիկը՝ տիկին Բելլան:
Դպրոցում բարձր առաջադիմություն ունեցող Հարությունը շատ էր սիրում «Հայոց պատմություն», «Հայոց լեզու» առարկաները, լեզուների հանդեպ ևս հետաքրքրությունը մեծ էր: «Երբ դեռ ավելի փոքր էր, ցանկանում էր իմանալ, թե ինչպես է ստեղծվել աշխարհը, օդն ինչից է բաղկացած: Այնքան շատ ու տարբեր հարցեր էր տալիս, որ անգամ մենք էինք զարմանում»: Մայրիկն ասում է՝ իր այս հետաքրքրասիրության և աշխատասիրության շնորհիվ առանց պարապելու, բարձր բալերով ընդունվեց Ֆրանսիական համալսարանի իրավագիտության ֆակուլտետ: Հարությունը 2020 թ. օգոստոսի 12-ին զորակոչվում է պարտադիր զինծառայության, որը պետք է անցներ Արցախի Հանրապետությունում՝ Մարտակերտում: «Շատ սիրով է մեկնել ծառայության: Իր բանակի քեֆի ամբողջ ընթացքում երգել և ուրախացել է: Ընդ որում՝ «Չենք տա Շուշին մենք ուրիշին» երգն էր անընդհատ երգում, այդ երգի հնչյունների ներքո էլ զորակոչվեց ծառայության: Վերջին օրն ասաց՝ մա՛մ, բան ասեմ, միտդ պահի: Արցախ եմ զորակոչվելու՝ Ռոբերտ Աբաջյանի ծառայած զորամասում եմ ծառայելու, մեծ պատերազմ է սկսվելու, մեր սերունդը չէ, բայց եղբորս սերունդը վրեժ կլուծի: Մինչ օրս իր խոսքերն ականջիս հնչում են: Ասացի՝ Հարո՛ւթ ջան, ինչե՞ր ես մտածում: Արձագանքեց՝ չգիտեմ, մա՛մ…»:
Մայրիկի խոսքով, որդին շատ հայրենասեր էր: «2016 թ. Ապրիլ յան պատերազմի ժամանակ դեռ փոքր էր, բայց առաջ էր ընկնում՝ ես ե՞րբ եմ գնալու ծառայության»: Պատերազմի սկսվելու դրությամբ Հարությունը 12 օր է ծառայել, քանի որ զորակոչվելուց հետո եղել է կարանտինի մեջ: «Նույնիսկ այդ մի քանի օրերից այնքան դրական տպավորություններ ուներ, բողոքներ չուներ: Զանգում էր, զրուցում էինք, ասում էր՝ ամեն ինչ «ցենտր» է, դա իր խոսքն էր, թույլ չէր տալիս անգամ ինչոր ավելորդ հարցեր տալ: Իհարկե, չհասցրեց շատ ծանոթանալ ծառայությանը, անգամ իրար հետ ծառայող տղաները մեկը մյուսին ճանաչելու հնարավորություն չունեցան»: Պատերազմի նախօրյակին է Հարությունը վերջին անգամ զրուցել ընտանիքի անդամների հետ: «Մեզ ոչինչ չասաց, միայն՝ մա՛մ ջան, ամեն ինչ շատ լավ է: Եղբոր հետ խոսեց, պետք է բռնցքամարտի մրցման գնար: Չեմպիոն էր դարձել, պետք է երկրորդ անգամ մասնակցեր: Ասաց՝ ա՛պ ջան, կրի, որ մենք էլ նշենք: Դա մեր վերջին զրույցն է եղել»:
Հետո սկսվում է պատերազմը: Զրույցների այս հատվածում միշտ հարցնում եմ՝ կապ ունեցե՞լ եք ձեր տղայի հետ, քանի՞ օր է տևել իր պատերազմը, նաև այլ հարցեր ուղղում: Տիկին Բելլայի միայն պատասխանի հիման վրա սարսափ ժանրի մի ֆիլմ կարող եք նկարահանել: «Ոչ ոք չգիտի, թե Հարությունի դեպքն ինչպես ու որտեղ է եղել: Իր ազգանունը բարդ է, սխալ էին գրել, սկզբում որևէ ցուցակում չէինք կարողանում գտնել իրեն: Հետո նրա անուն-ազգանունը հայտնվեց անհետ կորածների ցուցակում, նա հենց առաջին օրվանից համարվել է անհետ կորած: Նոյեմբերին, երբ իրենից որևէ լուր չունեինք, արյուն հանձնեցինք, 2021 թ.-ի հունվարին ԴՆԹ համընկնում եղավ»: Հարությունի ընտանիքն առ այսօր չգիտի, թե իրենց որդին երբ, որտեղ և ինչ պայմաններում է զոհվել: «Անգամ չկա մեկը, որ տեսել է իրեն այդ օրերին, գիտի, թե ինչ է եղել: Անհայտություն է: Նաև այդ պատճառով մինչև հիմա իրեն սպասում ենք, հրաշքի ենք սպասում: Ամեն վայրկյան սպասում եմ, որ դուռը պետք է բացի ու ներս մտնի:
Իր անուշ ու զրնգուն ձայնն եմ կարոտել, ուզում եմ նորից լսել: Երգելով տուն էր մտնում, ասում էր՝ ինչի՞ եք տխուր, ուզում եմ աժիոտաժ լինի, ու սկսում էր բոլորիս աշխուժացնել: Մեր տան լույսն էր, առանց իրեն շատ բարդ է ապրելը: Առանց կոնկրետ մի բան իմանալու ապրելն անհնար է: Պահես, մեծացնես ու անհայտության մեջ ապրես: Այնպիսի տղա ունեինք, որ վաղը պիտանի էր լինելու մեր երկրին: Եղբայր և քույրիկ ունի Հարությունս: Քույրիկն էլ է շատ սպասում՝ մա՛մ, ապերս պիտի գա: Ինձ իր խոսքերն են ուժ տալիս՝ մա՛մ, դու ինձ պիտի չսպասես, բայց ես պիտի գամ: Բանակ գնալուց, երբ արդեն մեքենա էր նստում, երկար նայեց մեր շենքին, մի տեսակ անհանգստացա, ասաց՝ «մամ, ես գիտեմ, որ էլ չեմ գա, չեմ տեսնի մեր տունը»: Արձագանքեցի՝ ո՞նց չես գա, «մա՛մ, միշտ հիշի, դուք ինձ պիտի չսպասեք, բայց ես պիտի գամ»:
Հ. Գ. — Հարություն Սեյրադարյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն» մեդալով: Հուղարկավորված է հայրենի Գյումրի քաղաքի պանթեոնում:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
